Organizmy a zakres ich tolerancji ekologicznej

 Mimo, że organizmy zamieszkują każdy zakątek świata to jest ona inna w różnych środowiskach - ryba słodkowodna nie zamieszka w wodzie morskiej o znacznym zasoleniu, a ślimak nie przeżyje na suchej jak wiór pustyni. 

Wynika to z faktu, że każdy organizm ma swój własny sposób funkcjonowania w kórym najbardziej efektywnie się rozmnaża oraz rozwija. Czynniki, które warunkują daną zależność to m.in.:

• biotyczne (dostępność pokarmu, konkurencja, drapieżnictwo)
• abiotyczne (temperatura, wilgotność, właściwości gleby)

Te dwa czynniki świadzą o zdolności organizmu do życia w danym zakresie czynników środowiskowych i tworzą tzw. tolerancją ekologiczną. Zakres ten ma swoje trzy główne punkty: 

• minimum
• optimum - to wartość czynnika najdogodniejsza do wzrostu, życia i efektywności procesów biologicznych dla danego organizmu
• maksimum

Na każdy, poszczególny organizm nieustannie jest poddawany na różne czynniki środowiskowe w tym samym czasie. Powoduje to, że powstają dwa zakresy toleracji: 

• wąski
• szeroki

Te dwie cechy umożliwiają podzielenie organzimów żywych na:

• gatunki eurybionyczne - mające wąski zakres tolerancji - tzw. gatunki kosmopolityczne, które są rozprzestrzenone na kuli ziemskiej i łatwo dostosowują się do otaczającego ich środowiska
• gatunki stenobionyczne - mające szeroki zakres tolerancji - tzw. gatunki endemiczne, bytują w mniejszej ilości miejsc na świecie, w wyniku wąskiej toleracji ekologicznej, ale także z powodu izolacji od innych ekosystemów (np. Australia czy Madagaskar - to państwa w której znajdują się całkowicie inne i odmienne gatunki roślin oraz zwierząt. Nastąpiło to podczas przesuwania się lodowców oraz płyt tektoniczych, gdy skrawek ówczesnego kontynentu został oddzielony od całej reszty lądu - spowodowało to powstanie zupełnie innej i unikalnej flory.)

Dodatkowo niektóre z organizmów stanowią dla ludzkości idealne osobniki wskaźnikowe - tzw. bioindykatory. Wiele z nich staje się wskaźnikiem czystości powietrza w danym miejscu, gdzie organizm aktualnie bytuje (np. porosty) czy zanieczyszczenia wody (np. małże). Bioindykatory cechują się niską tolerancją ekologiczną, które są wrażliwe na obecność lub brak danej substancji. 

Dominika